Restauratie Lohman-orgel in de Dorpskerk van Zwammerdam
datum: 30 oktober 2017
auteur: Dirk Boer
In 2016 werd het Lohman-orgel in Zwammerdam door Verschueren Orgelbouw gerestaureerd. Hierbij werd het in 1957 door Willem van Leeuwen aangebrachte VEKA-II systeem vervangen door klassieke slepen. Adviseurs waren: Dirk Boer namens de kerkrentmeesters van de PKN in Zwammerdam en Rudi van Straten namens RCE. Meer informatie over deze restauratie kunt u lezen in De Orgelvriend, aflevering oktober 2017.
De bij het artikel in De Orgelvriend behorende bronvermelding vind u hieronder.
- Archief Hervormde Gemeente Zwammerdam.
- De Mixtuur, nr. 17 "De orgelmakers firma gebroeders Lohman."
- "Een vaste burcht", grepen uit de geschiedenis van de Hervormde gemeente te Zwammerdam. Uitgave van de Herv. gem. te Zwammerdam.
Bij het doorspitten van het archief van de Hervormde Gemeente van Zwammerdam vond ik een heel aardig krantenknipsel dat ik hier in z'n geheel ga weergeven. Het gaat om een interview met de organist Wim van der Panne, die het orgel na de restauratie door Willem van Leeuwen in 1957 inspeelde. Het zal duidelijk zijn dat Van der Panne bepaald niet tevreden was met het resultaat van die restauratie. Wie de scribent is en in welke krant het artikel verschenen is, is niet bekend.
Arm orgeltje
Wim van der Panne, 26 jaar, vader van een halfjarige dochter, leerling van Feike Asma, orgelist van de Ned. Herv. Gemeente te Voorburg, heeft veertien maal voor de radio geconcerteerd en gisteren een concert gegeven op het gerestaureerde orgel in de Ned. Herv. kerk te Zwammerdam.
We hebben hem vroeger, in de laatste jaren van de oorlog en daarna, toen hij nog in Bodegraven woonde, vaak horen en zien spelen op het Zwammerdamse kerkorgel dat hij steeds een van de mooiste kleine kerkorgels vond. Gistermiddag speelde hij er voor het eerst na de restauratie weer op, tijdens een repetitie voor het concert dat hij 's avonds zou geven. Hij toonde zich diep teleurgesteld:
"Weet jij nog, hoe een mooi orgeltje dit vroeger was? Kun jij je nog herinneren, hoe een schattig registertje deze flute traverse was? Moet je nu eens horen. Kun jij je nog herinneren, wat een prachtige trompet er vroeger op dit orgel zat? Van de zeven toetsen die ik nu indruk, geven er twee geluid. Ik heb er zelf een met 22 stemmen, dat heeft f 32.000,- gekost. Deze restauratie
heeft, geloof ik, bijna elfduizend gekost. Ze hadden het beter kunnen laten zoals het was. En dat heeft dan een van de beste Nederlandse orgelbouwers gedaan. 't Zelfde oude pedaal zit er nog aan. Weet je wat er verdwenen is? Die plank hier, die is zowaar weg. Dat is nu een knopje geworden, dat zit hier. Dat kon er nog af. Ken jij dat orgeltje nog terug? En daar moet ik dan vanavond nog Bach op spelen ook!"
Toen we, ook teleurgesteld door de ontmoeting, de trap af liepen, hoorden we Wim van der Panne tussen een paar passages uit Bachs Toccata en Fuga verzuchten: "Arm, arm orgeltje..."