TOETSINSTRUMENTEN.ORG

weblog

Wie bekommert zich straks om die kostbare instrumenten?

31 Dec 2007
19e eeuws secretaireorgel Dreigend tekort kerkmusici kopt De Orgelkrant, het actualiteitenorgaan van de KNOV. Belangrijk nieuws voor de orgelkrant, want meer dan driekwart van de kerkmusici is organist.
Als organisten tot een uitstervend ras dreigen te gaan behoren, wordt dit een probleem voor de kerken. Maar ik wil ook even uw aandacht vragen voor een ander aspect van dit probleem.
Eerst even dit.
In Nederland bestond in de 18e en 19e eeuw een bloeiende huisorgelbouw. Deze instrumenten werden gebouwd in de vorm van een kabinet, een secretaire of ander meubeltype. Hiernaast vind u een plaatje van een 19e eeuws secretaireorgel.
Gelukkig zijn er nog heel wat van die instrumenten bewaard gebleven. Als u er meer van wilt weten, kan ik u de in 1977 verschenen omvangrijke studie Het Nederlandse huisorgel in de 17e en 18e eeuw van Dr. Arend Jan Gierveld aanbevelen.
Voor wie zijn die instrumenten op dit moment interessant? Precies, voor organisten. Niet om hun concert of kerkdienst op voor te bereiden, maar om thuis eens stijlvol te musiceren op een orgeltje dat nu eens niet voor een kerk, maar voor huiselijk gebruik geconcipieerd is. Ik ken verschillende collega's die zo'n instrument bezitten en het koesteren!
Maar: wie zorgt er voor deze kostbare instrumenten als organisten zeldzame verschijningen geworden zijn? Worden ze dan verkocht naar het buitenland? Of wordt het binnenwerk verwijderd omdat het antieke meubel gemakkelijker te verhandelen is? Of zal zo'n instrument gewoon staan te verpieteren bij de erfgenamen van de overleden organist?